Σε εξέλιξη βρίσκεται αυτή την ώρα η ειδική συνεδρία που γίνεται στο πλαίσιο του 10ου Περιφερειακού Συνεδρίου για την Παραγωγική Ανασυγκρότηση.
Η ειδική συνεδρίαση έχει ως θέμα την “Πρωτοβάθμια Αυτοδιοίκηση και την Τοπική Ανάπτυξη”.
Συντονιστής ο κ.Θοδωρής Γκοτσόπουλος διευθύνων σύμβουλος Ελληνικής Εταιρείας Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης.
Παρακολουθήστε τα σημαντικότερα σημεία της συνεδρίας σε κείμενο (συνεχής ανανέωση) και ζωντανά σε βίντεο ολόκληρη την συνεδρία.
Πάνος Σκουρλέτης (Υπουργός Εσωτερικών):
Τη σημασία της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ως ενός βασικού πυλώνα ανάπτυξης, προέταξε ο Υπουργός Εσωτερικών, Πάνος Σκουρλέτης, σήμερα, Δευτέρα 26 Φεβρουαρίου 2018, στο 10ο Περιφερειακό Συνέδριο για την Παραγωγική Ανασυγκρότηση που διεξάγεται στην Τρίπολη. Μιλώντας στην απογευματινή ειδική συνεδρία για την Πρωτοβάθμια Αυτοδιοίκηση και την Τοπική Ανάπτυξη, ο κ. Σκουρλέτης παρουσίασε τα νέα χρηματοδοτικά εργαλεία, συνολικού ύψους 740 εκατ. ευρώ για το 2018, με τα οποία το Υπουργείο Εσωτερικών επιδιώκει να ενισχύσει δράσεις και έργα που βελτιώνουν άμεσα την καθημερινή ζωή των δημοτών και αναβαθμίζουν τις λειτουργικές δυνατότητες των δήμων, παρά τις αντικειμενικές δυσκολίες του γενικότερου πλαισίου μέσα στο οποίο δραστηριοποιούνται.
Ο Υπουργός Εσωτερικών περιέγραψε βασικές πλευρές της κλιμακούμενης παρέμβασης του υπουργείου υπέρ των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης Α’ βαθμού, αναφερόμενος στις αρχικές παρεμβάσεις κατά τη διάρκεια του 2017, όταν, αξιοποιώντας τα τότε διαθέσιμα εργαλεία, το υπουργείο υπερτριπλασίασε τους συνολικούς εγκεκριμένους πόρους με περισσότερα από 30 εκατ. ευρώ για έργα αντιμετώπισης της λειψυδρίας και των καταστροφών από θεομηνίες, στη βάση μιας νέας αντίληψης επί της διαδικασίας, η οποία βασίζεται σε περισσότερα αντικειμενικά κριτήρια. Οι προσπάθειες εντός του 2017 συμπληρώθηκαν με την έκτακτη απευθείας χρηματοδότηση ύψους 20 εκατ. ευρώ σε 85 μικρούς νησιωτικούς και ορεινούς δήμους.
Στη συνέχεια, αναλύθηκαν τα επιπρόσθετα, νέα χρηματοδοτικά εργαλεία που δημιούργησε το Υπουργείο Εσωτερικών για το 2018 και μέχρι το 2022, σε συνεργασία με το Υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης, προκειμένου οι παρεμβάσεις να διευρυνθούν, να αποκτήσουν πιο στοχευμένο χαρακτήρα και μετρήσιμα αποτελέσματα για την καθημερινότητα των πολιτών. Ενδεικτικά, τα Προγράμματα «ΦιλόΔημος Ι» και «ΦιλόΔημος ΙΙ», με προϋπολογισμό 500 και 240 εκατ. ευρώ αντίστοιχα, για το 2018 θα χρηματοδοτήσουν την προμήθεια μηχανημάτων έργου, την κατασκευή Παιδικών Χαρών, έργα ύδρευσης και αποχέτευσης, έργα αποκατάστασης ΧΑΔΑ, την αποκατάσταση δημοτικών κτηρίων, έργα αγροτικής οδοποιίας, συντηρήσεις σχολικών κτιρίων και άλλες δράσεις. Εντός αυτού του πλαισίου εκδόθηκαν οι πρώτες προσκλήσεις ύψους 110 εκατ. ευρώ προς τους δήμους, για την συντήρηση των σχολικών κτιρίων (50 εκατ. ευρώ) και την προμήθεια μηχανημάτων (60 εκατ. ευρώ).
Έχει σημασία ότι το 2018 είναι και το έτος της αύξησης της χρηματοδότησης των ΟΤΑ μέσω του Κρατικού Προϋπολογισμού, κατά περίπου 5%. Ταυτόχρονα, δρομολογείται η επανάληψη της χρηματοδότησης με 20 εκατ. ευρώ των μικρών νησιωτικών και ορεινών δήμων.
Επίσης, αυξήθηκαν τα χρηματικά διαθέσιμα του Προγράμματος Αυτοδιοίκηση – Κοινωνική Συνοχή – Ισόρροπη Ανάπτυξη (ΑΚΣΙΑ) για την εξόφληση υποχρεώσεων των δήμων, που προέρχονται από τελεσίδικες δικαστικές αποφάσεις και διαταγές πληρωμής, σε 60 από 30 εκατ. ευρώ, με συνέπεια το συνολικό ποσό που έχει απορροφηθεί ή βρίσκεται στη διάθεση του προγράμματος να φτάνει τα 127 εκατ. ευρώ, από το 2017 που ξεκίνησε.
Το συγκεκριμένο πρόγραμμα λειτουργεί παράλληλα με το πρόγραμμα κάλυψης των Ληξιπροθέσμων οφειλών των ΟΤΑ προς τρίτους που είχαν προκύψει έως 30 Απριλίου 2016, με συνολικό ύψος 326 εκατ. ευρώ.
Τέλος, ο Υπουργός Εσωτερικών αναφέρθηκε εκτενώς στην επερχόμενη παρέμβαση στο θεσμικό πλαίσιο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης με κύριους άξονες την εμβάθυνση της δημοκρατίας, την ενίσχυση της συμμετοχής των πολιτών και την έμφαση στις αναπτυξιακές δυνατότητες των τοπικών κοινωνιών, με τις μεγάλες αναξιοποίητες δυνάμεις. Επισημάνθηκε ότι το βασικό ζητούμενο της ενίσχυσης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, υπό τους πολύ συγκεκριμένους όρους που θέτει η πολιτική και οικονομική συγκυρία, θα προκύψει από:
• ουσιαστικά μέτρα άμβλυνσης των ανισοτήτων μεταξύ των δήμων
• ακριβέστερη κατηγοριοποίησή τους βάσει των γεωμορφολογικών και ανθρωπογεωγραφικών χαρακτηριστικών τους
• επαναπροσδιορισμό των αρμοδιοτήτων μεταξύ των δύο βαθμών Αυτοδιοίκησης και το Κράτος
• επαναξιολόγηση της δομής των διοικητικών εργαλείων, όπως είναι οι Αποκεντρωμένες Διοικήσεις
• ανακατανομήτης χρηματοδότησης στη βάση των πραγματικών αναγκών και δυνατοτήτων των δήμων
• θέσπιση της απλής αναλογικής ως το εκλογικό σύστημα που αποτυπώνει με την μεγαλύτερη πιστότητα την βούληση των τοπικών κοινωνιών
Ο Υπουργός Εσωτερικών, επεσήμανε ότι οι νέες τομές θα επιτρέψουν στην Τοπική Αυτοδιοίκηση να συμμετάσχει με αξιώσεις στην συνολική προσπάθεια για την παραγωγική ανασυγκρότηση, συμβάλλοντας στην ανάπτυξη, αλλά και στην ωρίμανση της σχέσης της με τους πολίτες και το Κράτος, θέτοντας τις βάσεις για τον συνολικό, ριζικό επαναπροσδιορισμό της στη βάση των νέων δεδομένων που θα διαμορφωθούν τα αμέσως επόμενα χρόνια στην Ελλάδα.
Κώστας Βαρλαμίτης (πρόεδρος ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων):
«Στόχος μας είναι η Περιφερειακή ανάπτυξη και η παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας που δεν μπορεί να γίνει αν δεν αξιοποιήσουμε όλους τους πόρους της Ελλάδας. Γι αυτό το λόγο δώσαμε έμφαση στην Περιφέρεια», δήλωσε μεταξύ άλλων ο κ.Βαρλαμίτης, ενώ αναφερόμενος στους πόρους τόνισε: «Οι πόροι που διαθέσαμε την τελευταία διετία κατά 78,5 τοις εκατό έχουν κατευθυνθεί στην Περιφέρεια. Στην Περιφέρεια Πελοποννήσου μέσα στην τελευταία διετία το 10 τοις εκατό των πόρων μας έχουν κατευθυνθεί προς την Περιφέρεια Πελοποννήσου.Έχουμε εγκρίνει – τους τελευταίους 24 μήνες – έργα άνω των 26 εκατομμυρίων για την Περιφέρεια Πελοποννήσου».
Στη συνέχεια αναφερόμενος στους Δήμους τόνισε: “Μέχρι τώρα ποτέ δεν είχαμε επιχορηγήσει Δήμους. Μέχρι σήμερα δίναμε μόνο δάνεια. Διαπιστώσαμε όμως πως οι μικρότεροι Δήμοι δεν έχουν πόρους ούτε για μελέτες και έτσι δεν μπορούν να εντάξουν έργα στο ΕΣΠΑ ή οπουδήποτε αλλού. Άρα το ταμείο παρακαταθηκών επιχορηγεί τους Δήμους με 85.000 ευρώ για εκπόνηση μελετών αλλά και ταυτόχρονα και για το κόστος υπηρεσιών για την ωρίμανση αυτών των έργων γιατί ξέρουμε πως δεν υπάρχει το κατάλληλο δυναμικό για να τρέξει αυτά τα έργα. Η πρώτη φάση αυτού του προγράμματος ξεκίνησε το Σεπτέμβρη και τις προσεχείς μέρες θα ενταχθούν άλλοι 70 Δήμοι. Στην Περιφέρεια Πελοποννήσου εντάσσονται 15 Δήμοι και οι 4 ήδη έχουν υποβάλλει μελέτες”.
Τέλος αναφέρθηκε σε ένα καινούργιο πρόγραμμα για ορεινούς Δήμους τονίζοντας: «Ένα καινούργιο πρόγραμμα που ετοιμάζουμε αφορά στους ορεινούς Δήμους για την αξιοποίηση της βιομάζας αλλά και του καινούργιου νόμου για τους ενεργειακούς συνεταιρισμούς. Εκεί η ιδέα είναι πως μέσα από αυτούς τους συνεταιρισμούς συλλέγουμε τη βιομάζα και την πουλάνε στο Δήμο, ο οποίος αντι για πετρέλαιο καίει wood chips, εξοικονομώντας χρήματα».
Γιάννης Σμυρνιώτης (Αντιπρόεδρος ΠΕΔ):
“Αν με αφετηρία το 2011 υλοποιήθηκε ένα απόλυτα στοχευμένο αναπτυξιακό πρόγραμμα θέτοντας ισχυρές βάσεις για την πορεία των νέων Δήμων στο χρόνο, η τρέχουσα Δημοτική περίοδος που είναι πλέον σε χρόνο ίση με την προηγούμενη δεν έχει να επιδείξει όχι μονο αντίστοιχο αλλά ούτε καν αξιοσημείωτο έργο”.
“Δεν μπορεί η Περιφέρεια Πελοποννήσου να βολοδέρνει ακόμα για το ποιο μοντέλο θα ακολουθηθεί στη διαχείριση των απορριμμάτων της”.
“Η Μεγαλόπολη με το σημαντικότερο ενεργειακό κέντρο της Νότιας Ελλάδας πρέπει να έχει τον πρώτο λόγο στον ενεργειακό σχεδιασμό της χώρας”.
Παναγιώτης Νίκας (Δήμαρχος Καλαμάτας):
“Εύχομαι να είναι ένα συνέδριο δημιουργίας που θα δώσει λύσεις. Αναγνωρίζω τις στοχευμένες προσπάθειες που καταβάλει το Υπουργείο Εσωτερικών και έχουμε την καλύτερη δυνατή συνεργασία. Η καλή συνεργασία είναι δεδομένη και με τον Περιφερειάρχη μας για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε ως Πελοπόννησος”.
“Το μεγαλύτερο πρόβλημα του Δήμου και ο μεγαλύτερος αντίπαλος είναι το Κράτος που έχουμε δομήσει εδώ και δεκαετίες. Αυτό το Κράτος που μας αντιμετωπίζει με καχυποψία και έχει μια απίθανη γραφειοκρατία. Αυτό το κράτος που αφήνει στους Δήμους αρμοδιότητες που δεν μπορούν να ασκηθούν”.
“Οι Δήμαρχοι σχεδόν κάθε μήνα είναι στα δικαστήρια για τα πιο απίθανα πράγματα”.
“Πρέπει άμεσα να τροποποιηθεί ο Καλλικράτης. Θέλουμε σαφήνεια!Θέλουμε ακόμα να μπει ένα όριο στο Κράτος. Αν δεν έχουμε απάντηση σε αιτήματα μας εντός ενός ή δυο μηνών να προχωράμε. Κουραστήκαμε να παρακαλάμε και να παγώνουν έργα”.
“Η Καλαμάτα έχει θετική πορεία μέσα στην οικονομική κρίση και αυτή η θετική πορεία συνδέεται και με ενέργειες της Περιφέρειας και της Κυβέρνησης αλλά και ευεργετών”.
Αλέξανδρος Πνευματικός (Δήμαρχος Κορινθου):
“Θα περίμενα να ξεκινούσαμε με απολογισμό των όσων βάλαμε σαν στόχο στο 9ο συνέδριο.Η καταγραφή των προβλημάτων έχει ξαναγίνει”.
“Ο Καλλικράτης έχει ήδη μια 7ετία και πρέπει να γίνει ένας απολογισμός. Το πρώτο αρνητικό είναι πως ο Καλλικράτης έγινε για δημοσιονομικούς λόγους”.
“Πρέπει να κουβεντιάσουμε για αρμοδιότητες και το Κράτος να πάρει μια απόφαση για το ποιες αρμοδιότητες θέλει να κρατήσει. Περιφέρεια και Δήμοι πρέπει να έχουν συγκεκριμένες αρμοδιότητες. Δεν μπορεί ο κάθε πολίτης ή ο επενδυτής να έχει να κάνει με όλους τους φορείς. Έχουμε ρεκόρ αναποτελεσματικότητας σαν χώρα. Πρέπει να αποφασιστεί ποιος θα ασκεί την κάθε αρμοδιότητα”.
“Αυτά τα οποία πρέπει να κοιτάξετε σαν Κυβέρνηση είναι οι παιδικοί σταθμοί και τα σχολεία”.
Δημήτρης Κωστούρος (Δήμαρχος Ναυπλιέων):
“Δεν θέλουμε την Ελλάδα που αφήνει να ρημάζει το φιλέτο της ακίνητης περιουσίας μας.
Εμείς έχουμε δυο τρία σημεία που ανήκουν στην εταιρεία ακινήτων Δημοσίου και θα μπορούσαν να προσθέσουν αξία στην περιοχή, αλλά δεν έχουμε ούτε μια απάντηση ούτε στο θυροτηλέφωνο της εταιρείας. Αυτό το θέμα έχει γίνει ανέκδοτο πια”.
“Έχουμε χτίσει ένα απίστευτο κράτος που το μόνο που ξέρει είναι να ακυρώνει προσπάθειες. Οι δήμαρχοι αντιμετωπίζονται από το κράτος σαν απατεώνες, αλλιώς δεν μπορώ να εξηγήσω όλη αυτή την δυσκολία που συναντάμε όταν πάμε να κάνουμε ένα έργο. Πολύ γρήγορα κατάλαβα πως πρέπει να συνεργαστώ με όλους αλλά να μην περιμένω τίποτα από κανέναν, γιατί θα απογοητευτώ”.
“Πλούτος είναι το χρήμα του ιδιώτη και όχι το κρατικό χρήμα.Το κράτος πρέπει να στηρίξει την υγιή επιχειρηματικότητα και να δώσει το κατάλληλο πεδίο να αναπτυχθεί”.
Βαγγέλης Βαλιώτης (Δήμαρχος Σπάρτης):
“Δήμοι και Περιφέρειες πρέπει να στηριχθούν με συγκεκριμένες αρμοδιότητες και συγκεκριμένα καθήκοντα”.
“Αλλιώς λειτουργεί ένας Δήμος σε αστικό κέντρο και αλλιώς σε επαρχία. Πρέπει λοιπόν να αλλάξει ο τρόπος χρηματοδότησης”.
“Είμαι κατά της εκχώρησης αρμοδιοτήτων σε ιδιώτες, Η θέση μου ήταν από την αρχή καθαρή κατά του έργου ΣΔΙΤ της Περιφέρειας”.
“Πρέπει να βρεθεί τρόπος να αντιμετωπιστεί το θέμα των αδέσποτων. Όλοι σχεδόν οι Δήμαρχοι είμαστε κατηγορούμενοι για ζητήματα που αφορούν τα αδέσποτα ζώα”.
Δημήτρης Παυλής (Δήμαρχος Τρίπολης):
“Αύριο θα μιλήσω για τα προβλήματα που έχουμε σα Δήμος στον ίδιο τον πρωθυπουργό. Έχουμε υποχρέωση να πούμε τα πράγματα με το όνομα τους. Ένα από τα ερωτήματα που θα θέσω αύριο έχει σχέση με τα απορρίμματα. Εμείς δεν ζητάμε χρήματα από την κυβέρνηση. Θέλουμε να διαχειριστούμε τα απορρίμματα μας παρόλο που κάποια μας χλευάζουν λέγοντας πως δεν έχουμε πρόταση. Θα απαιτήσω από τον πρωθυπουργό να μου δώσει το πράσινο φως να προχωρήσω σαν Δήμος με μηδενικό κόστος και μηδενικό υπόλειμμα. Προφανώς αυτό στεναχωρεί κάποιους. Εγώ ζητώ να μου δοθεί το δικαίωμα χωρίς να καταχραστώ ούτε ένα ευρώ του ελληνικού λαού για να κάνω διαχείριση. Ταλαιπωρούμαστε τόσα χρόνια με το θέμα της διαχείρισης. Εγώ το λέω ξεκάθαρα πως θα καλέσω την επόμενη εβδομάδα την OLAF να αναλάβει με ότι σημαίνει αυτό. Θα θέσουμε σε τοπικό δημοψήφισμα το θέμα της διαχείρισης των απορριμμάτων , και αν ο λαός πει πως θέλει να πληρώνει θα πάρει και την ευθύνη. Με το ζόρι δεν μπορεί κανείς να μας επιβάλλει τίποτα”.
“Πρέπει να υπάρχουν διακριτοί ρόλοι και διακριτές χρηματοδοτήσεις. Δεν είναι δυνατόν να υπάρχει επαιτεία. Θα πρέπει να δώσετε κ.Υπουργέ το δικαίωμα στην πρωτοβάθμια αυτοδιοίκηση να έχει πόρους.Ότι αναλογεί στην πρωτοβάθμια αυτοδιοίκηση πρέπει να πηγαίνει απευθείας σε αυτήν”.
“Αν ακολουθήσουμε το μοντέλο που υπάρχει μέχρι σήμερα στη χώρα μας θα συνεχίσουμε να έχουμε τα ίδια προβλήματα”.
