“Δεσποινίς Στεφανόπολι”…από τον Μιχάλη Ψύλο | Η συγκλονιστική ιστορία της Ελληνίδας δημοσιογράφου

Διαβάστε ένα σύντομο κείμενο για το βιβλίο του Μιχάλη Ψύλου «Δεσποινίς Στεφανόπολι» που κυκλοφορεί απο τις εκδόσεις «Λιβάνη» με πρόλογο Βασιλη Βασιλικού…

Η Ιωάννα Στεφανόπολι είναι μια συγκλονιστική ,ιστορική φυσιογνωμία η οποία ως δημοσιογράφος τις πρώτες έξι δεκαετίες του 20ου αιώνα διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην εξωτερική πολιτική της χώρας.



Γεννημένη το 1875 και κόρη του δημοσιογράφου Αντώνιου Στεφανόπολι ,η Ιωάννα Στεφανόπολι υπήρξε η πρώτη ελληνίδα φοιτήτρια στο Πανεπιστήμιο Αθηνών -στη Φιλοσοφική σχολή το 1890 σε ηλικία μόλις 15 ετών. Συνέχισε τις σπουδές της στο Παρίσι και επέστρεψε στις αρχές του 20ου αιώνα στην Αθήνα όπου άρχισε να δημοσιογραφεί στην Messager d`Athenes -την γαλλόφωνη εφημερίδα του πατέρα της.Παράλληλα ,το 1902 έγραψε το πρώτο της βιβλίο στα γαλλικά με τίτλο ” Η Μακεδονία και οι Μακεδόνες” όπου αποδείκνυε την ελληνικότητα της Μακεδονίας.

Το 1912 έγραψε ένα δεύτερο βιβλίο με τίτλο “Τα Νησιά του Αιγαίου και τα προνόμιά τους” καθιερώνοντας για πρώτη φορά τον όρο “Δωδεκάνησα” (μέχρι τότε ονομάζονταν Ανατολικές Σποράδες)

Το 1913 αναλαμβάνει την διεύθυνση της Messager d`Athenes μετά τον θάνατο του πατέρας της και ταυτόχρονα ο Ελευθέριος Βενιζέλος την διορίζει Γενική Διευθύντρια του Αθηναικού Πρακτορείου Ειδήσεων, παίζοντας σημαντικό ρόλο στα τραγικά χρόνια του Εθνικού Διχασμού. Σταθερά Βενιζελική η Στεφανόπολι ακολουθεί τον Βενιζέλο και την κυβέρνησή του στη Θεσσαλονίκη .Αναλαμβάνει με εντολή του Μεγάλου Κρητικού αποστολή στις ευρωπαικές πρωτεύουσες (μεσούντος του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου) για την στήριξη της κυβέρνησης Βενιζέλου. Στη συνέχεια βρίσκεται στο πλευρό του Βενιζέλου στη συνθήκη των Σεβρών παίζοντας ουσιαστικό ρόλο στην προσέγγιση του αμερικανού προέδρου Ουίλσον για την στήριξη των ελληνικών θέσεων στο μεταπολεμικό συνέδριο του Παρισιού.

Ταυτόχρονα γράφει άλλα δύο βιβλία για το “Κουτσοβλαχικό και τη ρουμανική προπαγάνδα” ,αλλά και για τους “Ελληνες στην Τουρκία” ,προμηνύοντας ουσιαστικά την Μικρασιατική καταστροφή λόγω της πολιτικής των Νεότουρκων και της στήριξης της Γερμανίας στον Κεμάλ.

Το 1920 μετά την ήττα του Βενιζέλου στις εκλογές παραιτείται από το Αθηναικό Πρακτορείο και μετά από τρία χρόνια σιωπής επανέρχεται στη δημοσιογραφία με την επανέκδοση της Messager d`Athenes παίζοντας και πάλι πολύ σημαντικό ρόλο στην εξωτερική πολιτική της χώρας. Με την πέννα της παρεμβαίνει στα πολιτικά δρώμενα της εποχής του Μεσοπολέμου αποκαλύπτοντας άγνωστες πλευρές της πολιτικής κατάστασης στην Ελλάδα,αλλά και στην Ευρώπη ,αφού πρωτοστατεί με άλλες διεθνείς προσωπικότητες στη δημιουργία των “Ηνωμένων Πολιτειών της Ευρώπης” με έδρα την Αθήνα! Στο βιβλίο που στηρίζεται στο ιστορικό αρχείο της Ιωάννας Στεφανόπολι ξεδιπλώνονται οι παρεμβάσεις της στη διάκρκεια της νέας τετραετίας του Ελ. Βενιζέλου 1928-32, στη δικτατορία του Μεταξά ,αλλά και στην υπόθεση Μπελογιάννη όπου καλείται από την κυβέρνηση Πλαστήρα να γράψει ένα βιβλίο στα γαλλικά προκειμένου να καταλαγιάσουν οι παγκόσμιες αντιδράσεις για τις εκτελέσεις του Νίκου Μπελογιαννη και των συντρόφων του.

Και μια σημαντική ιστορική λεπτομέρεια: Η Ιωάννα Στεφανόπολι κατάγεται από την οικογένεια των Στεφανόπουλων που το 1670 κατέφυγαν από την Μάνη στην Κορσική για να γλυτώσουν από τον Οθωμανικό ζυγό. Μέλη της οικογένειας ήρθαν αργότερα σε επαφή με τον Ναπολέοντα Βοναπάρτη, ο οποίος τους έστειλε το 1797 στην Ελλάδα για να ξεσηκώσουν τους Ελληνες κατά των Τούρκων. Στο βιβλίο αναφέρονται συγκλονιστικά ιστορικά στοιχεία -πάντα με βάση το ιστορικο αρχείο της Ιωαννας Στεφανόπολι- για τη σχέση του Ναπολέοντα με την Ελλάδα.

Βιβλιοκριτική απο τη Φιλιώ Γκαβαλιζούδη για το νέο Βιβλίο του δημοσιογράφου Μιχάλη Ψύλου «Δεσποινίς Στεφανόπολι

«Η ΙΩΑΝΝΑ ΣΤΕΦΑΝΟΠΟΛΙ ήταν η πρώτη γυναίκα που έγινε δεκτή ως φοιτήτρια στο Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο, το 1890, η πρώτη γυναίκα που έγινε διευθύντρια στο Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων, το 1913, η μοναδική γυναίκα που συμμετείχε στην ελληνική αποστολή για το Συνέδριο Ειρήνης στο Παρίσι, το 1918, η γυναίκα που έγραψε τέσσερα βιβλία για τον ελληνισμό της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, των οποίων τα στοιχεία χρησιμοποιήθηκαν στο μνημόνιο που υπέβαλε ο Ελευθέριος Βενιζέλος στο Συνέδριο, για τις ελληνικές διεκδικήσεις.

Μια γυναίκα που έπαιξε σημαντικό ρόλο στην ελληνική εξωτερική πολιτική επί έξι ολόκληρες δεκαετίες και που τελικά η ιστορία τής επιφύλαξε τη λήθη στη συλλογική ιστορική μνήμη. Το όνομά της δε μνημονεύεται πουθενά στον γραπτό ή προφορικό λόγο – με εξαίρεση την επιστημονική ιστορική έρευνα. Καμιά τιμητική αναφορά σε ονομασίες φορέων, καμία οδός δε φέρει το όνομά της – ούτε καν στα Δωδεκάνησα, που της οφείλουν την ονομασία τους.

Ήταν από εκείνες τις γυναίκες που σε ό,τι αφορά το γυναικείο ζήτημα δεν ήταν απλώς μπροστά από την εποχή τους, αλλά «τράβηξαν» την εποχή μπροστά και την άλλαξαν. (Είναι χαρακτηριστικό ότι το πέμπτο βιβλίο της φέρει ως όνομα συγγραφέα το «Ιωάννης Στεφανόπολι», επειδή στο τυπογραφείο θεώρησαν προφανές τυπογραφικό λάθος ένα γυναικείο όνομα συγγραφέα και το διόρθωσαν.)

Μετά από μακροχρόνια και εμπεριστατωμένη έρευνα του Μιχάλη Ψύλου, η ζωή και το έργο αυτής της σπουδαίας γυναίκας βγαίνουν στο φως με μια μυθιστορηματική βιογραφία, που εκτυλίσσεται στο φόντο της νεότερης ελληνικής ιστορίας. Και, φυσικά, στο φόντο της ιστορίας του ελληνικού Τύπου, αφού η ίδια, όπως και ο συγγραφέας, ήταν δημοσιογράφος.

Η αφήγηση, ακριβής σε ό,τι αφορά τα πυκνά ιστορικά και πολιτικά γεγονότα, ωστόσο είναι ρέουσα και παραστατική, καταφέρνοντας να μεταφέρει τον αναγνώστη στην κοινωνική ατμόσφαιρα της εποχής, μέσα από την προσεκτική παρατήρηση του συγγραφέα στο φυσικό, αστικό και ηθογραφικό τοπίο των αρχών του προηγούμενου αιώνα.

Το βιβλίο του Μιχάλη Ψύλου, «Δεσποινίς Στεφανόπολι», κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Λιβάνη –

*Η παρουσίαση του βιβλίου θα γίνει στην Αθήνα, όταν οι συνθήκες – λόγω της πανδημίας – το επιτρέψουν….

Προηγούμενο άρθροΓιατί οι γυναίκες εμφανίζουν συχνότερα παρενέργειες μετά τον εμβολιασμό για SARS-CoV-2
Επόμενο άρθροΑστέρας-ΠΑΣ | Τρία δοκάρια, ένα γκολ και τέλος στο αήττητο