Ολοένα και αναπτύσσεται στην επιστημονική κοινότητα το γεγονός ότι διαφορετικοί οργανισμοί παρουσιάζουν διαφορετικές αντιδράσεις στο ίδιο τρόφιμο. Αυτό κάνει την έρευνα στη διατροφή δύσκολη, καθώς εισάγεται ένας σημαντικός συγχυτικός παράγοντας.
Σε μια πρόσφατη μελέτη του περιοδικού “Cell”, επιστήμονες παρακολούθησαν την απόκριση στα ίδια τρόφιμα σε 800 άτομα. Κάθε άτομο φάνηκε να αποκρίνεται με αρκετά διαφορετικό τρόπο, ακόμα και σε πανομοιότυπα γεύματα.
Ο Rafael Perez-Escamilla, καθηγητής επιδημιολογίας και δημόσιας υγείας στο Yale δήλωσε πολύ πρόσφατα ότι «η επίδραση της διατροφής στην υγεία δεν μπορεί να γίνει απλώς κατανοητή με την εκτίμηση του τι τρώνε οι άνθρωποι, καθώς επηρεάζεται έντονα από το πώς οι θρεπτικές ουσίες και άλλες βιοδραστικές ενώσεις που προέρχονται από τα τρόφιμα αλληλεπιδρούν με τα γονίδια και τη μικροχλωρίδα του εντέρου του κάθε ατόμου».
Τα πράγματα γίνονται πιο περίπλοκα, όταν παρατηρείται ότι παρόμοια τρόφιμα μπορεί να διαφέρουν αρκετά όσον αφορά το θρεπτικό τους προφίλ. Αυτό εξαρτάται, πέρα από τη φρεσκότητα, αλλά κι από τον τρόπο παραγωγής, συγκομιδής. Ένα τοπικό φρέσκο καρότο, από το διπλανό αγρόκτημα πιθανότατα θα έχει πυκνότερα θρεπτικά συστατικά από μια συσκευασία με baby carrot. Ένα χάμπουργκερ που παρασκευάζεται σπίτι προφανώς μπορεί να διαφέρει σε λίπος και αλάτι από το προσυσκευασμένο χάμπουργκερ μιας αλυσίδας ταχυεστιατορίου.
Όσο και να προκαλούμε ανθρώπους να καταγράφουν πλήρως και με ακρίβεια τι καταναλώνουν, δεν μπορούν οι ίδιοι ή οι λειτουργοί υγείας που τούς παρακολουθούν να βγάλουν από την εξίσωση τις προαναφερόμενες παραλλαγές..
Επιπρόσθετα, άλλο ένα ζήτημα είναι οι αντικαταστάσεις τροφίμων. Όταν κανείς αποφασίσει να τρώει πιο συχνά κάτι που στο παρελθόν δε συνήθιζε και τόσο, οι αλλαγές που θα δει στο σώμα και στη συνολική του υπόσταση οφείλονται στην αύξηση κατανάλωσης του Χ φαγητού ή στη μείωση κατανάλωσης του Υ φαγητού (το οποίο αντικατέστησε με το Χ φαγητό) ή και στα δύο.
Τέλος, σε έρευνες που μελετούν το λίπος της τροφής φάνηκε ότι η μείωση του λίπους στην τροφή δεν είναι πανάκεια. Πολλές φορές, τα άτομα που καλούνται να μειώσουν τα λιπαρά, καταλήγουν να αυξάνουν την πρόσληψη υδατανθράκων και των απλών σακχάρων. Αυτή η αντικατάσταση τελικά δεν αλλάζει καθόλου τα προβλήματα της παχυσαρκίας ή άλλα συνοδά ζητήματα, αντίθετα μπορεί να τα επιτείνει..
ΔΗΜΗΤΡΗΣ Π. ΜΠΕΡΤΖΕΛΕΤΟΣ
Κλινικός Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, MSc, MΕd
Μέλος Ομάδας Ειδικών Αθλητικής Διατροφής
Μέλος Ομάδας Ειδικών Δημόσιας Υγείας
Γρηγορίου Ε’ 29, Τρίπολη
τηλ: 2710 232364
e-mail: bertzeletos@gmail.com
site: www.dbertzeletos.gr
blog:nutripolitics.blogspot.gr
