Τις τελευταίες δεκαετίες ολοένα και τείνουμε να απολαμβάνουμε το φαγητό μας λιγότερο. Η απουσία χρόνου, το multitasking, η καταναλωτική πλύση εγκεφάλου δε μάς βοηθούν να παρατηρούμε γεύση και υφή τροφής κατά τη διάρκεια της κατανάλωσης. Πρέπει να προσπαθήσουμε να απολαμβάνουμε το φαγητό, έτσι θα μάθουμε να είμαστε ικανοποιημένοι από αυτό, αλλά και να τρώμε μικρότερες ποσότητες.
ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΕΝΣΥΝΕΙΔΗΤΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ
Ενσυνείδητη διατροφή έχουμε:
-όταν δίνουμε προσοχή σε αυτό που τρώμε,
-όταν έχουμε επίγνωση της κάθε αίσθησης και της εμπειρίας κατανάλωσης του φαγητού,
-όταν αναγνωρίζουμε τη μάσηση, τη γεύση, την κατάποση της τροφής ανά στιγμή,
-όταν πλέον έχουμε καταλάβει το σώμα μας και επιλέγουμε υγιεινά και χρήσιμα (για το σώμα μας) τρόφιμα στο πιάτο.
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΤΗΝ ΕΝΣΥΝΕΙΔΗΤΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ
Τα παραπάνω λεχθέντα μπορεί να είναι γνωστά. Οι άνθρωποι σήμερα μπορούν να γνωρίζουν πολλά πράγματα ότι τους κάνουν καλό. Το πρόβλημα είναι ότι δεν κατανοούνται, δε γίνεται συντονισμένη προσπάθεια να τα εμφυτεύσουν στη ζωή.
Κατά τη διάρκεια των τελευταίων 25 ετών, οι πρακτικές ευαισθητοποίησης- ενσυνειδητότητας έχουν αποδειχθεί ότι έχουν θετικό αντίκτυπο:
-στην ψυχολογική υγεία
-στη σωματική υγεία.
Γενικά, συντεταγμένες πρακτικές ευαισθητοποίησης- ενσυνειδητότητας βοηθούν έναντι του στρες, της κατάθλιψης, του άγχους, του χρόνιου πόνου, των καρδιακών παθήσεων.
ΤΟ HARA HACHI BU ΚΑΙ ΤΟ ΓΑΛΛΙΚΟ ΠΑΡΑΔΟΞΟ
Στην Ιαπωνία, υπάρχει μια ρήση που λέει ότι «πρέπει να τρως μέχρι να νιώσεις 80% πληρότητα». Οι Ιάπωνες, ιδιαίτερα οι κάτοικοι της Οκινάουα όπου πολλοί έχουν υγιές βάρος και σχεδόν το 25% ζει μέχρι τα 100, δίνουν μεγάλη σημασία στον εαυτό τους όταν τρώνε και όταν νιώσουν ότι είναι πλήρεις, γνωρίζοντας ότι μπορούν να φάνε κάτι ακόμα, σταματούν. Αυτό το ονοματίζουν Hara Hachi Bu (είδες όταν ονοματίζουμε κάτι «κολλάει» στον εγκέφαλο, ιδιαίτερα όταν είναι εξωτικό το όνομα), το οποίο στηρίζεται σε μια προφανή αρχή: «όσο περισσότερο γεμίζεις το στομάχι, τόσο αυτό τεντώνει». Διαχρονικά το «τέντωμα» του στομαχιού, το κάνει μεγαλύτερο, κάνοντας σε λιγότερο ενήμερο όταν ήδη είσαι full από το φαγητό. Αρκετά κοινότοπο ακούγεται. Το μη κοινότοπο είναι να το κάνεις, να το υιοθετήσεις, να εκπαιδευτείς σε αυτό.
Στη Γαλλία, παραδοσιακά το γεύμα της οικογένειας διαρκεί 2 ώρες. Αυτό ίσως πρακτικά να μην ισχύει στις σύγχρονες γαλλικές οικογένειες. Όμως, έχει μείνει το εξής πολύ χρήσιμο από τη Γαλλία:
Ένα τυπικό δείπνο γαλλικής κουζίνας περιλαμβάνει μια σειρά 6 «πιάτων»: το προ δείπνου ποτό με μικρά ορεκτικά, το κύριο πιάτο με κρέας/πουλερικό/ψάρι, τη σαλάτα, πλατώ τυριών, το φρέσκο φρούτο, τον καφέ. Ακούγονται πολλά τα 6 πιάτα, όμως οι γαλλικές μερίδες είναι τουλάχιστον 25% μικρότερες από τις αμερικάνικες. Τα σνακ είναι πολύ μικρότερα, όπως και τα περιλαμβανόμενα τυριά και ποτά. Τα μικρά πιάτα φαίνεται να επιβραδύνουν την κατανάλωση (..εε τόσο λίγο που είναι «αναγκάζεσαι» να το καταναλώνεις αργά για να το ευχαριστηθείς). Στη Γαλλία διδάσκεται ότι το φαγητό είναι ευκαιρία συνεύρεσης και ..επιβράδυνσης. Οι Γάλλοι παρόλο που η κουζίνα τους είναι πολύ βαριά σε λιπαρά εξακολουθούν να πάσχουν σπανιότερα από καρδιαγγειακά νοσήματα από πολλούς ευρωπαϊκούς λαούς.
ΤΟ ΑΠΟΦΩΝΟ
Αυτά που περιγράφηκαν για την Ιαπωνία και το γαλλικό παράδοξο είναι γνωστά. Η δράση και οι ενέργειες που γίνονται γι’ αυτά είναι ελάχιστες. Υπάρχουν εκπαιδευτικά εργαλεία, εκπαιδευτικές διεργασίες γι’ αυτά, καλό είναι να τα προσεγγίσουμε.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ Π. ΜΠΕΡΤΖΕΛΕΤΟΣ
Κλινικός Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, MSc, MΕd
Μέλος Ομάδας Ειδικών Αθλητικής Διατροφής
Μέλος Ομάδας Ειδικών Δημόσιας Υγείας
Γρηγορίου Ε’ 29, Τρίπολη
τηλ: 2710 232364
e-mail: bertzeletos@gmail.com
site: www.dbertzeletos.gr
blog:nutripolitics.blogspot.gr
