Το πώς πέτυχε η κυβέρνηση την προστασία των εργασιακών δικαιωμάτων στα λιγνιτικά εργοστάσια που φεύγουν από τη ΔΕΗ, αλλά και την πλήρη προστασία των υδροηλεκτρικών της μονάδων, με απόκρουση των σχεδίων του 2012-2014 για «μικρή ΔΕΗ» με κάθετη πώληση του 30% (λιγνιτικά, υδροηλεκτρικά, φυσικό αέριο, πελατολόγιο και ΝΟΜΕ) και πλήρη απώλεια του ΑΔΜΗΕ, περιέγραψε ο τότε εκ των βασικών διαπραγματευτών με τους θεσμούς Κώστας Στατής, μιλώντας “Στο Κόκκινο” και τον Στάθη Σχινά.
Ο νυν υφυπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού παρέθεσε αρχικά το χρονικό της υπόθεσης της ΔΕΗ την τελευταία δεκαετία. Συγκεκριμένα, όπως ανέφερε:
Το 2008 η ΕΕ με απόφασή της προσδιόρισε ότι υπάρχει δεσπόζουσα θέση, μονοπωλιακή, της ΔΕΗ στην πρόσβαση σε λιγνίτη.
Το 2009 νέα απόφαση όρισε ότι για να αντιμετωπιστεί αυτό θα πρέπει να δοθούν τα νέα ορυχεία σε ιδιώτες. Στην πράξη, θα έπρεπε να ανοίξουν νέα ορυχεία στη Δράμα, την Ελασσόνα, την υπόλοιπη Ελλάδα, κάτι όχι συμβατό με την ευρύτερη ευρωπαϊκή και εθνική πολιτική για μείωση των εκπομπών ρύπων.
Το 2011-2012 ήδη οι τότε κυβερνήσεις είχαν προτείνει αντί να ανοίξουν νέα ορυχεία που να δοθούν σε ιδιώτες, να πωληθούν κομμάτια του χαρτοφυλακίου της ΔΕΗ, με μονάδες μέσα.
Μετά από προσφυγή της ΔΕΗ το 2012 η υπόθεση “πάγωσε” με την θετική απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, που ακύρωσε πρωτοδίκως τις αποφάσεις.
Στα μνημόνια πλέον, εμφανίστηκε ένα άλλο σχέδιο έξω από την προηγούμενη διαδικασία και εντός των μνημονιακών υποχρεώσεων, για την “μικρή ΔΕΗ”, το σχέδιο της κυβέρνησης 2012-2014. Προέβλεπε πώληση του 30% των περιουσιακών στοιχείων της ΔΕΗ κάθετα και περιλάμβανε και λιγνιτικές μονάδες και 900 MW υδροηλεκτρικά και φυσικό αέριο και πελατολόγιο (κομμάτι του μεριδίου λιανικής της ΔΕΗ) και επιπλέον και ΝΟΜΕ (δημοπρασίες φορτίου ενέργειας).
Με τη νέα κυβέρνηση το 2015, την διαπραγμάτευση και τη συμφωνία, από όλο αυτό το σχήμα το μόνο που μένει είναι τα ΝΟΜΕ. Καταργείται το σχέδιο της “μικρής ΔΕΗ” καθώς η πώληση μονάδων δεν ήταν πολιτική επιλογή αυτής της κυβέρνησης. Ξεκίνησε να εφαρμόζεται το σχέδιο με τα ΝΟΜΕ.
Παράλληλα, υπήρχε και η ιστορία του ΑΔΜΗΕ, του δικτύου υψηλής τάσης. Η προηγούμενη κυβέρνηση παράλληλα με την “μικρή ΔΕΗ” προωθούσε την πλήρη ιδιωτικοποίηση του ΑΔΜΗΕ. Η νέα κυβέρνηση όχι μόνο ακύρωσε την “μικρή ΔΕΗ” κρατώντας τα ΝΟΜΕ, αλλά και την ιδιωτικοποίηση του ΑΔΜΗΕ, με την εξαιρετική συμφωνία διατηρήθηκε το 51% στο Δημόσιο, στην πραγματικότητα δεν έχουμε ιδιωτικοποίηση αλλά είσοδο στρατηγικού επενδυτή. Η απόσχιση του κλάδου από τον Όμιλο ΔΕΗ έχει να κάνει με τα ευρωπαϊκά συστήματα, ώστε να είναι αλλού η μεταφορά και αλλού η παραγωγή ενέργειας.
Πώς φτάσαμε ως εδώ
Το 2016 ενώ οι συζητήσεις για τη δεύτερη αξιολόγηση περιστρέφονταν γύρω από τις ποσότητες των ΝΟΜΕ, εμφανίζεται απόφαση από τις Βρυξέλλες, που ακυρώνοντας την πρωτόδικη απόφαση που είχε δικαιώσει τη ΔΕΗ για τις αποφάσεις του 2008 και 2009, τις επαναφέρει σε ισχύ και τις καθιστά αμετάκλητες. Η χώρα δηλαδή έχει τελική υποχρέωση απέναντι στην ΕΕ. Αυτό κλήθηκε να διαχειριστεί το υπουργείο Ενέργειας το 2017. Από το Χίλτον βρεθήκαμε στις Βρυξέλλες να διαπραγματευόμαστε με άλλο κομμάτι της Επιτροπής, την Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού (DIGICOM).
Μέσα από αυτή τη διαδικασία προέκυψε η υποχρέωση της χώρας να μειώσει τη θέση της ΔΕΗ στο λιγνίτη με συγκεκριμένο τρόπο, που δεν θα μπορούσε να είναι το άνοιγμα νέων ορυχείων, ως ασύμβατο με τους στόχους για τη μείωση των ρύπων. Έτσι επανήλθε η ιστορία του 2012, ότι αναγκαστικά θα υπάρχουν και μονάδες στο πακέτο.
Προτεραιότητες η ποστασία των υδροηλεκτρικών και τα εργασιακά
Ο κ. Στρατής σημείωσε ότι «στη διαπραγμάτευση αυτή μπήκαν προτεραιότητες. Η πρώτη αφορά ολόκληρη τη χώρα και τη ΔΕΗ και είναι η προστασία των υδροηλεκτρικών μονάδων, το καταστήσαμε εξαρχής σαφές ότι δεν θα μπουν στη διαδικασία. Το επόμενο έχει να κάνει με τα εργασιακά και το νομοσχέδιο αποτελεί μοναδική περίπτωση στα ευρωπαϊκά χρονικά με την εξαετή προστασία των εργαζόμενων και την μεταφορά της σύμβασης που είχαν με την ΔΕΗ, στις νέες εταιρείες».
«Οι δύο αυτές εταιρείες είναι της μονάδας της Μελίτης και της αντίστοιχης της Μεγαλόπολης. Αυτές θα πωληθούν με όλα τους τα περιουσιακά στοιχεία και το απαραίτητο για τη λειτουργία τους προσωπικό. Οι εργαζόμενοι στις μονάδες είναι υψηλής εξειδίκευσης και δεν υπάρχουν άλλοι, κατά συνέπεια η εκτίμηση είναι ότι δεν θα υπάρξει κανένα πρόβλημα στο μέλλον, μετά την εξαετή προστασία», όπως εκτίμησε.
Τόνισε παράλληλα ότι «δεν πανηγυρίζουμε για την συμφωνία, δεν ήταν σχέδιο της κυβέρνησης η πώληση μονάδων, αλλά αναγκαστική υποχρέωση, στην οποία μπήκαν προτεραιότητες, με βασική την προστασία των εργαζόμενων. Και νομίζω ότι επιτυγχάνεται».
Θύμισε εξάλλου ότι μετά την συμφωνία ο υπουργός γύρισε και παρουσίασε την συμφωνία μέσα στο περιφερειακό αναπτυξιακό συνέδριο στην Κοζάνη. «Νομίζω ότι αυτό εκτιμά ο κόσμος, οι εργαζόμενοι, ότι δεν υπάρχουν συζητήσεις πίσω από κλειστές πόρτες, συμφωνίες κάτω από το τραπέζι, αλλά όλα είναι ανοιχτά και διαφανή. Και το τελευταίο περιθώριο για να βελτιώσουμε πράγματα νομίζω το εξαντλήσαμε», όπως εκτίμησε.
Πηγή: Ρ/Σ “Στο κόκκινο”
Τα κείμενα που φιλοξενούνται στην ενότητα ΑΠΟΨΕΙΣ του παρόντος ιστοχώρου, δημοσιεύονται αυτούσια και εκφράζουν τις απόψεις των συγγραφέων τους και όχι της Δημοτικής Ραδιοφωνίας Τρίπολης ή της ΔΕΠΕ Τρίπολης.
