Την πεποίθηση ότι τα βήματα που θα ακολουθήσει η κυβέρνηση θα αποτρέψουν γεγονότα σαν την τραγωδία που βιώσαμε από τις φονικές πυρκαγιές στο Μάτι, εκφράζει με συνέντευξη της στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η γραμματέας της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ, Αφροδίτη Θεοπεφτάτου. Υπογραμμίζει πως η αποδοχή από τον πρωθυπουργό της παραίτησης του αναπληρωτή υπουργού Προστασίας του Πολίτη Νίκου Τόσκα έγινε στον σωστό χρόνο και με τον σωστό τρόπο.
Παράλληλα αναφορικά με την κριτική που ασκήθηκε από την αντιπολίτευση λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι «δεν συμφωνώ ότι η ανάληψη της πολιτικής ευθύνης μετριέται με αριθμό παραιτήσεων, θεωρώ ότι η ανάληψη της ευθύνης και η έμπρακτη συγνώμη στην κοινωνία είναι ο σχεδιασμός και η υλοποίηση ενός διαφορετικού σχεδίου οργάνωσης του μέλλοντος σε όλα τα επίπεδα, ώστε να μη ζήσουμε ίδιες ή ανάλογες τραγικές στιγμές ξανά».
Επισημαίνει την ανάγκη ο απολογισμός των όσων έγιναν τη Δευτέρα της 23ης Ιουλίου να γίνει με ψυχραιμία και όχι με κραυγές «αλλά ταυτόχρονα πρέπει να είναι αυστηρός και σε βάθος για να διαγνωστούν οι παθογένειες και τα όποια λάθη, να διορθωθούν και να καταπολεμηθούν οι αιτίες που τα δημιουργούν» όπως δηλώνει χαρακτηριστικά στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Η κ. Θεοπεφτάτου μέσω του ΑΠΕ-ΜΠΕ υπογραμμίζει πως «η κλιματική αλλαγή θα μας φέρνει πιο συχνά μπροστά σε ακραία καιρικά φαινόμενα, όπως ισχυρούς ανέμους και βροχοπτώσεις. Οφείλουμε να αναβαθμίσουμε τον σχεδιασμό πολιτικής προστασίας απέναντι σε πλημμύρες και πυρκαγιές. Η καταστροφή στη Μάνδρα ήταν η αφετηρία για συγκεκριμένες παρεμβάσεις στην περιοχή και για δεκάδες μικρότερα αντιπλημμυρικά έργα σε όλη την Αττική που δυστυχώς δεν τυγχάνουν της προβολής που αρμόζει».
Σε ερώτηση του ΑΠΕ-ΜΠΕ για τα μέτρα της κυβέρνησης για τους πυροπαθείς η γραμματέας της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ, δηλώνει πως «πρόκειται για μια πρώτη σειρά μέτρων για την άμεση αντιμετώπιση των αναγκών των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων, δεν θέλω να υποκαταστήσω τους καθ’ ύλην αρμόδιους υπουργούς, αλλά υπενθυμίζω ότι έχουμε σχέδιο για την περιοχή και την ανακούφιση των πληγέντων που έχει βάθος χρόνου». Προσθέτει δε, πως «είναι εντολή του πρωθυπουργού οι διαδικασίες για την ενίσχυση να είναι απλοποιημένες και σε αυτό το πνεύμα κινείται όλες αυτές τις μέρες ο μηχανισμός, προκειμένου αυτό να καταστεί εφικτό».
Αναφορικά με τη συζήτηση για την αυθαίρετη δόμηση, την οποία ανέδειξε από την πρώτη στιγμή η κυβέρνηση, αξίζει να σημειωθεί πως όπως τονίζει η κ. Θεοπεφτάτου στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, δεν πρόκειται για ορισμένα αυθαίρετα κτίσματα αλλά για 600 οικισμούς οι οποίοι «δεν έγιναν βέβαια εν μια νυκτί». Προσθέτει πάντως πως «δεν είναι μία ενιαία κατηγορία και δεν μπορούν όλοι αυτοί οι οικισμοί να αντιμετωπιστούν οριζόντια. Σωστά το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας ξεκινάει με την κατεδάφιση αυτών των αυθαιρέτων που είναι ταυτόχρονα και επικίνδυνα για τη δημόσια ασφάλεια».
Σε ερώτηση του ΑΠΕ-ΜΠΕ γιατί δεν έγιναν οι απαραίτητες συγκρούσεις τα προηγούμενα χρόνια απαντά ότι «έγιναν πολλές συγκρούσεις και τομές από το 2015 μέχρι σήμερα και αναφέρομαι σε όλη την ύλη της πολικής ατζέντας. Ενέργειες έγιναν και στον τομέα που αναφέρεστε (αυθαίρετη δόμηση). Είναι ανάγκη να κάνουμε από δω και πέρα πολλά περισσότερα, είναι ανάγκη να δείξουμε στους πολίτες ότι περνάμε από τις πανθομολογούμενες διαπιστώσεις σε πράξεις».
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της συνέντευξης της γραμματέως της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ, Αφροδίτης Θεοπεφτάτου στην Αγγελική Λάζου για το ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Κυρία Θεοπεφτάτου έχουν περάσει σχεδόν δυο εβδομάδες από τη φονική πυρκαγιά στο Μάτι. Επιχειρώντας μια ψύχραιμη αποτίμηση τελικά την κρίσιμη ώρα πήγαν όλα καλά;
Η διαδικασία του απολογισμού είναι σύνθετη και πρέπει να γίνει πρώτα από τους ειδικούς, τους επιχειρησιακούς παράγοντες, τους εμπειρογνώμονες και μετά να σχολιάσουμε οι πολιτικοί και οι κάθε είδους δημοσιολογούντες. Όντως ο απολογισμός πρέπει να είναι ψύχραιμος, να μην γίνει με κραυγές και όρους τηλεοπτικής κοκορομαχίας, αλλά ταυτόχρονα πρέπει να είναι αυστηρός και σε βάθος για να διαγνωστούν οι παθογένειες και τα όποια λάθη, να διορθωθούν και να καταπολεμηθούν οι αιτίες που τα δημιουργούν.
Η αποδοχή της παραίτησης του αναπληρωτή υπουργού Προστασίας του Πολίτη από τον πρωθυπουργό εκτιμάτε ότι ήταν αναμενομένη με δεδομένο ότι ο Αλέξης Τσίπρας ανέλαβε την πολιτική ευθύνη για τα όσα συνέβησαν ή δεν συνέβησαν στις 23 Ιουλίου; ή θεωρείτε ότι επιβλήθηκε υπό το βάρος της κοινής γνώμης και του συνόλου των πολιτικών κομμάτων;
Ο κ. Τόσκας είχε υποβάλει την παραίτησή του για συνειδησιακούς λόγους. Η ανάληψη της πολιτικής ευθύνης συνιστά μια πράξη πολιτικής γενναιότητας. Εκτιμώ ότι η αποδοχή της παραίτησης έγινε με τον σωστό τρόπο στον σωστό χρόνο. Κοιτάξτε, δεν είναι τα πάντα στη ζωή και στην πολιτική διαχείριση επικοινωνίας και πιέσεων, υπάρχουν και ανθρώπινα ζητήματα.
Για ποιο λόγο πιστεύετε ότι δεν πάρθηκαν αποφάσεις για την αναδιάρθρωση της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας νωρίτερα με δεδομένο ότι η πλημμύρα στη Μάνδρα, που κόστισε τη ζωή σε 23 συνανθρώπους μας, κατέδειξε με τον πλέον τραγικό τρόπο την αδυναμία συντονισμού των υπηρεσιών;
Είναι σαφές ότι είμαστε μπροστά σε μια νέα κλιματική πραγματικότητα διεθνώς, που απαιτεί νέες δομές και υποδομές για την αντιμετώπιση των ακραίων καιρικών φαινομένων. Γι’ αυτό γίνονται συζητήσεις με ακαδημαϊκούς, που το επιστημονικό τους αντικείμενο είναι η μελέτη και η πρόληψη φυσικών καταστροφών, ώστε να ενισχύσουμε κατάλληλα τον μηχανισμό πρόληψης και προστασίας για να μη ξαναζήσουμε ποτέ παρόμοιες τραγωδίες. Η κλιματική αλλαγή θα μας φέρνει πιο συχνά μπροστά σε ακραία καιρικά φαινόμενα, όπως ισχυρούς ανέμους και βροχοπτώσεις, οφείλουμε να αναβαθμίσουμε το σχεδιασμό πολιτικής προστασίας απέναντι σε πλημμύρες και πυρκαγιές. Η καταστροφή στη Μάνδρα ήταν η αφετηρία για συγκεκριμένες παρεμβάσεις στην περιοχή και για δεκάδες μικρότερα αντιπλημμυρικά έργα σε όλη την Αττική που δυστυχώς δεν τυγχάνουν της προβολής που αρμόζει.
Η κυβέρνηση ανακοίνωσε ένα σημαντικό πακέτο μέτρων ανακούφισης για τους πληγέντες θεωρείτε ότι είναι αρκετό; ή να περιμένουμε και άλλες πρωτοβουλίες;
Πρόκειται για μια πρώτη σειρά μέτρων για την άμεση αντιμετώπιση των αναγκών των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων, δεν θέλω να υποκαταστήσω τους καθ’ ύλην αρμόδιους υπουργούς, αλλά υπενθυμίζω ότι έχουμε σχέδιο για την περιοχή και την ανακούφιση των πληγέντων που έχει βάθος χρόνου.
Ποιες είναι οι δικλείδες ασφαλείας, ώστε οι συμπολίτες μας να μην μπλέξουν στα δίκτυα της γραφειοκρατίας μόλις υποχωρήσουν τα φώτα της δημοσιότητας από την περιοχή;
Είναι εντολή του πρωθυπουργού οι διαδικασίες για την ενίσχυση να είναι απλοποιημένες και σε αυτό το πνεύμα κινείται όλες αυτές τις μέρες ο μηχανισμός, προκειμένου αυτό να καταστεί εφικτό. Ένα παράδειγμα είναι πως για τις οικονομικές ενισχύσεις δε χρειάζεται ασφαλιστική ή φορολογική ενημερότητα και ούτε συμψηφίζονται με οφειλές των δικαιούχων. Ένα άλλο είναι πως προκειμένου να τρέξουν οι ενισχύσεις του υπουργείου Εργασίας χρειάστηκαν αρκετές Κοινές Υπουργικές Αποφάσεις, για τις οποίες οι αρμόδιοι εργάστηκαν νυχθημερόν, ώστε να μην υπάρχουν γραφειοκρατικά κωλύματα. Είναι δέσμευση του πρωθυπουργού ότι κανείς και τίποτα δε θα ξεχαστεί.
Λίγες μέρες μετά την καταστροφική πυρκαγιά άνοιξε η συζήτηση για την αυθαίρετη δόμηση. Ωστόσο σύμφωνα με όσα δημόσια έχει υποστηρίξει ο πρόεδρος του ΤΕΕ Γιώργος Στασινός η τραγωδία στο Μάτι δεν είναι αποτέλεσμα άναρχης δόμησης. Τελικά πού ακριβώς βρίσκεται η αλήθεια;
Η άναρχη δόμηση είναι ένας σοβαρός παράγοντας. Όλη αυτή η τραγωδία ανέδειξε τις συνέπειες από διαχρονικά άλυτα προβλήματα ως προς την ακολουθούμενη πολιτική γης ή μάλλον από την ανυπαρξία πολιτικής γης. Το Εθνικό Κτηματολόγιο, οι δασικοί χάρτες, οι χρήσεις γης είναι οι βασικές δομές, τα θεμέλια για να «πατήσει» ο οποιοσδήποτε σχεδιασμός. Μένοντας αυτά σε συνεχή εκκρεμότητα ή σε αποσπασματική αντιμετώπιση δόθηκε χώρος με την ανοχή ή συνενοχή αιρετών, δημόσιων λειτουργών και ιδιωτικών συμφερόντων αυτή η γη να γίνει αντικείμενο μεταβιβάσεων, κατατμήσεων, οικοδόμησης. Έχουμε προχωρήσει με ταχύτατους ρυθμούς, ώστε να κυρωθούν οι δασικοί χάρτες και να ολοκληρωθεί το Εθνικό Κτηματολόγιο το 2020, που το περιμέναμε από το 1996.
Όταν μιλάμε για αυθαίρετα κτήρια μιλάμε για μια κατηγορία και όλα αυτά πρέπει να κατεδαφιστούν;
Δεν μιλάμε για «κάποια» αυθαίρετα, αλλά για δημιουργία ολόκληρων οικισμών μέσα σε δάση, σε ρέματα και στις ακτογραμμές χωρίς κανέναν σχεδιασμό, χωρίς αντιπυρική – αντιπλημμυρική προστασία, χωρίς ελεύθερους χώρους, χωρίς βασικές και δευτερεύουσες οδικές αρτηρίες. Τέτοιοι οικισμοί είναι πάνω από 600 σ’ ολόκληρη τη χώρα, οι μισοί στην Αττική. Δεν έγιναν βέβαια εν μια νυκτί. Σίγουρα δεν είναι μία ενιαία κατηγορία και δεν μπορούν όλοι αυτοί οι οικισμοί να αντιμετωπιστούν οριζόντια. Σωστά το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας ξεκινάει με την κατεδάφιση αυτών των αυθαιρέτων που είναι ταυτόχρονα και επικίνδυνα για τη δημόσια ασφάλεια.
Με δεδομένο ότι διαχρονικά και ακόμα και το 2017 έχουν κατατεθεί στη Βουλή νόμοι και τροπολογίες για την «τακτοποίηση» των αυθαιρέτων, σε ποιες κατηγορίες αναφέρονται οι νομοθετικές πρωτοβουλίες;
Στη νομοθεσία που αναφέρεστε και στις αντίστοιχες που είχαν προηγηθεί αυτής, απαγορευόταν η υπαγωγή στη ρύθμιση αυθαιρέτων κατασκευών δομημένων σε περιοχές ειδικού χαρακτηρισμού όπως σε δασικές περιοχές, σε ρέματα, στον αιγιαλό, σε αρχαιολογικούς χώρους κλπ. Όμως σ’ ένα διάτρητο σύστημα ήταν πολύ εύκολο να δημιουργηθεί η κατάσταση που περιέγραψα. Η τραγωδία στο Μάτι έδειξε πως πρέπει να αντιμετωπιστούν άμεσα αυτά τα ζητήματα.
Βασική προϋπόθεση για να προχωρήσουμε σε λύσεις όλων αυτών των χρόνιων και πολύπλοκων προβλημάτων είναι η πολιτική βούληση. Όπως προανέφερα, έχουν ήδη ξεκινήσει οι θεσμικές πρωτοβουλίες για να αρθούν στρεβλώσεις δεκαετιών. Θα ήθελα εδώ να σημειώσω τη σημαντική τομή με τη δημιουργία του Παρατηρητήριου Δομημένου Περιβάλλοντος, τον διαχωρισμό δηλαδή της αδειοδοτούσας και ελεγκτικής πολεοδομικής υπηρεσίας με συστηματική παρακολούθηση, καταγραφή και έλεγχο οποιασδήποτε κατασκευής μέσω των νέων τεχνολογιών.
Είστε έτοιμοι και εννοώ κυβέρνηση και κόμμα, για τη σύγκρουση όπως προανήγγειλε ο υπουργός Επικρατείας και κυβερνητικός εκπρόσωπος Δημήτρης Τζανακόπουλος και γιατί δεν έγινε αυτή η σύγκρουση κατά τη διάρκεια των 3,5 ετών της διακυβέρνησης;
Έγιναν πολλές συγκρούσεις και τομές από το 2015 μέχρι σήμερα και αναφέρομαι σε όλη την ύλη της πολιτικής ατζέντας. Ενέργειες έγιναν και στον τομέα που αναφέρεστε. Είναι ανάγκη να κάνουμε από εδώ και πέρα πολλά περισσότερα, είναι ανάγκη να δείξουμε στους πολίτες ότι περνάμε από τις πανθομολογούμενες διαπιστώσεις σε πράξεις.
Μέσα από την τραγωδία στην περιοχή Μάτι, πέρα από τον πόνο, την οργή και τη θλίψη που ένιωσε όλη η Ελλάδα, θα μπορούσαμε να πούμε ότι επίσης ότι μερίδα των πολιτών απώλεσε την εμπιστοσύνη του προς το κράτος αναφορικά με τη διασφάλιση της ζωής. Εκτιμάτε πως υπάρχουν βήματα να γίνουν ώστε να επανέλθει η εμπιστοσύνη μεταξύ πολιτών – κράτους- κυβέρνησης;
Ζήσαμε όλοι μας μια τραγωδία, είναι σαφές ότι την επόμενη μέρα πρέπει να εντοπίσουμε λάθη, παραλείψεις και αστοχίες και να γίνουμε πιο αποτελεσματικοί ιδίως στον τομέα της πρόληψης. Αυτό προφανώς είναι ευθύνη της συντεταγμένης πολιτείας να το κάνει πράξη και ήδη προχωράμε σε σειρά ρυθμίσεων και νομοθετημάτων που δείχνουν αυτή τη νέα κατεύθυνση. Η υλοποίηση αυτών των πολιτικών, η νέα αυτή αφετηρία θα αποκαταστήσει και τη σχέση πολιτών – κράτους – διοίκησης – αυτοδιοίκησης που μετά απέ ένα τόσο συγκλονιστικό συμβάν είναι αναμενόμενο να δοκιμάζεται.
Τι σημαίνει η ανάληψη πολιτικής ευθύνης όταν δεν συνοδεύεται με παραιτήσεις;
Δεν συμφωνώ ότι η ανάληψη της πολιτικής ευθύνης μετριέται με αριθμό παραιτήσεων, θεωρώ ότι η ανάληψη της ευθύνης και η έμπρακτη συγνώμη στην κοινωνία είναι ο σχεδιασμός και η υλοποίηση ενός διαφορετικού σχεδίου οργάνωσης του μέλλοντος σε όλα τα επίπεδα, ώστε να μη ζήσουμε ίδιες ή ανάλογες τραγικές στιγμές ξανά.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
